Yerli manda varlığımızın ve yetiştiriciliğinin yeniden canlandırılması, Manda sayısındaki hızlı azalışının önlenmesi, bu üretim kolundan elde edilen verim ve gelirin artırılması, amacıyla "Halk Elinde Anadolu Mandasının Islahı Ülkesel Projesi" bakanlığımız tarafından 2011 yılında uygulamaya konulmuştur. Müdürlüğümüz öncülüğünde ilimizde Manda Yetiştiricileri Birliği kurularak; Bakanlığımız, Manda Yetiştiricileri Birliği ve GOP Üniversitesi paydaşlığında ıslah projesi 2011 yılında 1500 baş manda ile başlatılmıştır ve 2015 yılı itibari ile proje 2200 baş mandaya çıkarılmıştır. Proje ülke genelinde yürütülen en büyük projelerden birisidir. Bu proje ile yerli mandalar et, süt ve döl verimleri bakımında ıslah edilerek kaliteli ve uygun damızlık kullanımı ile verim seviyeleri yükseltilmeleri hedeflenmektedir.
Manda yetiştiriciliği kültürü ilimizde yıllardır vardır. Son yıllarda Ülke genelinde yaşanılan sıkıntılar İlimiz Manda yetiştiriciliğinde de yaşanmaktadır. Islah Projesi ve yine Bakanlığımız tarafından yürütülen Anaç Manda Desteklemeleri ile ilimizde 2011 yılında 6830 baş olan manda sayısı 2014 yılında 8473'e çıkmıştır. İlimiz Manda varlığı bakımında ülke genelinde ilk 5 sıra arasında bulunmaktadır. İlimiz de Anaç Manda Destekleme ödemesi yapılan manda sayısı 2011 yılında 2202 baş iken 2014 yılında 4066 adet mandaya çıkmıştır. Artan Manda sayısı ile yetiştiricilerimizin kaliteli damızlık manda boğası ihtiyacı da artmıştır. Mandalarda suni tohumlama hizmetlerinin çok zor ve uygulamada yaşanan sıkıntılar sebebiyle Manda Boğası alımı bu yetiştiricilik dalında daha da önem arz etmektedir.
Bu kapsamda 2015 yılı içerisinde İl Özel İdaresi ve İl Müdürlüğümüz tarafından yürütülen Hayvancılığı Geliştirme Projesi kapsamında İl Özel İdaresi bütçesinden 60.000 TL. Tokat Damızlık Manda Yetiştiricileri Birliğinden 30.000 TL olmak üzere toplam 90.000 TL kaynak kullanılarak 23 Adet Damızlık Manda Boğası alımı yapılmıştır. Bu kapsamda alınan Manda Boğaları bölgemize uyum sorunu yaşamayacağı yerler değerlendirilerek Bitlis ilinden temin edilmiştir. Manda boğaları Bitlis İli Halk Elinde Manda Islah Projesinden Anne verim durumu ve Erkeklerin gelişim durumları dikkate alınarak seçilmiş ve İlimiz Halk Elinde Anadolu Mandası Islah Projesine üye 23 yerleşim birimine birer baş olmak üzere dağıtımı yapılmıştır.
Proje ile;
- Döl verimini artırmak
- Et Verimini artırmak
- Süt verimini artırmak
- İşletmelerinin karlılığını artırmak
- İstihdama katkıda bulunmak
- Manda işletmeciliğinde örnek teşkil etmek
- Uzun vadede hayvanlarını genotipik faktörlerinin iyileştirilmesini sağlayarak kan yakınlığı sonucu oluşabilecek olumsuzluklarının önüne geçilmesini sağlamak.
- Manda boğası temininde güçlük çeken işletmelere destek olmak hedeflenmiştir.